هم زیستی یا تهدید؟ حیوانات شهری زیر ذره بین

خبرگزاری تسنیم، با گسترش شهرنشینی و توسعه مناطق مسکونی، بسیاری از حیوانات نیز زندگی خود را با شرایط جدید وفق داده اند. برخی از این جانوران، مانند سگ ها و گربه ها، از دیرباز در کنار انسان زندگی کرده اند، اما گونه های دیگری نیز وجود دارند که به صورت طبیعی به محیط های شهری راه یافته اند و به بخشی از اکوسیستم شهرها تبدیل شده اند.

این حیوانات از فضاهای شهری برای تأمین غذا، پناه گرفتن و زادآوری استفاده می کنند و به مرور رفتارشان با محیط تغییر کرده است. بعضی از آن ها کاملاً به زندگی شهری عادت کرده اند و وابسته به انسان ها شده اند، در حالی که برخی دیگر همچنان رفتارهای نیمه وحشی دارند و فقط در شب ها یا مناطق خلوت تر شهر ظاهر می شوند.

گربه؛ رایج ترین حیوان شهری در ایران

در ایران، گربه ها رایج ترین حیوانات شهری محسوب می شوند. این حیوانات که از دیرباز در کنار انسان ها زندگی کرده اند، به خوبی با محیط شهری سازگار شده اند و در کوچه ها، پارک ها و حتی اماکن تاریخی به چشم می خورند. بسیاری از مردم به گربه های خیابانی غذا می دهند و آن ها را بخشی از فضای شهری می دانند. از طرفی، گربه ها نیز با حضور در نزدیکی انسان ها، غذا و سرپناه پیدا می کنند.

اینجا هیچکس نگران "حیوانات شهری" نیست!

یکی از دلایل موفقیت گربه ها در شهرها، توانایی آن ها در شکار حشرات و جوندگان است که به حفظ تعادل زیستی کمک می کند و بیشتر از آن تغذیه از پسماندهاست که باعث افزایش جمعیت گربه ها شده است. با این حال، افزایش بیش از حد جمعیت آن ها و نبود برنامه های مدیریت شهری مناسب، گاهی مشکلاتی مانند انتشار بیماری های مشترک بین انسان و حیوان را به همراه دارد.

حیوانات غیرمنتظره در حیات وحش شهری

در بسیاری از نقاط جهان، گونه هایی که در نگاه اول وحشی به نظر می رسند، در محیط های شهری نیز زندگی می کنند. برخی از این حیوانات عبارت اند از:

خفاش ها: این پستانداران شب زی در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا، به ویژه در مناطق گرمسیری، دیده می شوند. آن ها در شکاف ساختمان ها، پل ها و حتی داخل خانه های متروکه پناه می گیرند. خفاش ها نقش مهمی در کنترل جمعیت حشرات دارند، اما در برخی موارد، نگرانی هایی درباره انتقال بیماری هایی مانند هاری ایجاد می کنند.

سنجاب ها: در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، سنجاب ها از رایج ترین حیوانات شهری هستند. این جانوران به راحتی در فضاهای سبز شهری، پارک ها و حتی حیاط خانه ها زندگی می کنند و از میوه ها، دانه ها و حتی غذاهای باقی مانده انسان ها تغذیه می کنند.

گرازها: در برخی از شهرهای آلمان، اسپانیا و ایتالیا، گرازهای وحشی گاهی برای جست وجوی غذا وارد شهرها می شوند. آن ها معمولاً در حومه شهرها زندگی می کنند، اما در مواقع کمبود غذا، وارد محله های شهری می شوند و گاهی مشکلاتی برای ساکنان ایجاد می کنند.

راکون ها: در آمریکای شمالی، راکون ها به حیواناتی معروف هستند که از زباله های شهری تغذیه می کنند. هوش بالا و توانایی باز کردن درب سطل های زباله باعث شده که آن ها در بسیاری از شهرها به یک معضل تبدیل شوند.

روباه ها: در برخی از شهرهای انگلستان و سایر کشورهای اروپایی، روباه ها به عنوان بخشی از حیات وحش شهری شناخته می شوند. این حیوانات بیشتر در شب ظاهر می شوند و معمولاً در فضاهای سبز و پارک های شهری زندگی می کنند.

آیا هم زیستی با حیوانات شهری مفید است؟

وجود حیوانات شهری می تواند هم مزایا و هم معایبی داشته باشد. از یک سو، بسیاری از این حیوانات به کنترل جمعیت حشرات و جوندگان کمک می کنند و حتی به زیبایی و تنوع زیستی شهرها می افزایند. گربه ها موش ها را شکار می کنند، خفاش ها از تعداد پشه ها می کاهند و سنجاب ها به گسترش پوشش گیاهی کمک می کنند.

از سوی دیگر، افزایش بی رویه برخی از گونه ها، به ویژه در نبود مدیریت مناسب، می تواند مشکلاتی ایجاد کند. برای مثال، افزایش جمعیت گربه های خیابانی ممکن است منجر به کمبود غذا، بیماری و درگیری های میان حیوانات شود. برخی گونه های دیگر مانند راکون ها و گرازها نیز ممکن است به اموال شهری خسارت بزنند یا باعث نگرانی های بهداشتی شوند.

چالش تعدد سگ های شهری در ایران

یکی از چالش های مهم در برخی شهرهای ایران، افزایش تعداد سگ های ولگرد است. در برخی مناطق، افزایش تعداد این حیوانات باعث مشکلاتی همچون حمله به افراد، تصادفات جاده ای و انتقال بیماری هایی مانند هاری شده است. بسیاری از مردم نسبت به حضور سگ های ولگرد در مناطق شهری حساسیت دارند، به ویژه زمانی که گله های بزرگ آن ها در خیابان ها دیده می شوند.

در برخی کشورها، برای کنترل جمعیت سگ های شهری، برنامه های عقیم سازی و واکسیناسیون اجرا می شود. با این حال، در ایران، هنوز روش مشخص و مؤثری برای کنترل این وضعیت به طور یکپارچه اجرا نشده است. برخی از شهرداری ها اقدام به زنده گیری و انتقال سگ ها به پناهگاه ها کرده اند، اما این اقدامات گاهی کافی نبوده و به اختلاف نظرهای زیادی در میان دوستداران حیوانات و مسئولان شهری منجر شده است.

هم زیستی با حیوانات شهری؛ آری یا خیر؟

هم زیستی با حیوانات شهری می تواند فرصتی برای ایجاد تنوع زیستی و برقراری تعادل در اکوسیستم شهری باشد، اما این تعامل نیازمند مدیریت اصولی و آگاهی شهروندان است. برخی حیوانات مانند گربه ها و سنجاب ها به راحتی در کنار انسان ها زندگی می کنند و حضورشان برای شهروندان خوشایند است، در حالی که برخی دیگر مانند سگ های ولگرد یا گرازهای شهری ممکن است مشکلاتی ایجاد کنند.

بنابراین، راهکارهایی مانند مدیریت جمعیت حیوانات شهری، حمایت از پناهگاه های حیوانات، واکسیناسیون و ایجاد قوانین مشخص برای تعامل با این موجودات می تواند به حفظ تعادل بین زندگی شهری و حیات وحش کمک کند. در نهایت، همان طور که شهرها خانه انسان ها هستند، بسیاری از حیوانات نیز آن ها را به عنوان زیستگاه خود انتخاب کرده اند و چگونگی برخورد ما با آن ها، آینده هم زیستی مان را تعیین خواهد کرد.

انتهای پیام/